Na zdjęciu kwiaty na przydomowym trawniku.
Jednym ze sposobów ograniczających skutki zmian klimatu są gruntowe ogrody deszczowe. To obiekty małej retencji, które zbierają wodę opadową z ulic, chodników, dachów czy parkingów. Dzięki zagłębieniu deszczówka, zamiast znikać w czeluściach podziemnej sieci kanalizacyjnej, nawadnia rośliny. Te odwdzięczają się, oczyszczając deszczówkę z różnego typu zanieczyszczeń: metali ciężkich, azotu czy fosforu.
Jak to działa?
Podczas opadów, także tych intensywnych spływająca woda z dachów oraz wyżej położonych powierzchni utwardzonych jest przechwytywana do specjalnie zaprojektowanych niecek obsadzonych roślinami. Gdy niecki całkowicie się wypełnią, nadmiarowa woda zostanie odebrana za pomocą podziemnej sieci lub przeleje się na inny teren zielony.
Ogród deszczowy w gruncie:
🔹 zatrzymuje wodę opadową na dłużej,
🔹 zmniejsza ryzyko podtopień, spowalniając spływ wody opadowej,
🔹 zapewnia roślinom nawadnianie w okresach suszy,
🔹 oczyszcza deszczówkę,
🔹 jest porośnięty rozmaitą roślinnością, więc zwiększa powierzchnię zieleni oraz różnorodność przyrodniczą,
🔹 poprawia mikroklimat.
| Czy wiesz że…
elementy przyrody są jak domino. Budowanie nieprzepuszczalnych powierzchni w miastach powoduje powstanie miejskich wysp ciepła co zmniejsza różnorodność roślin. Tym samym zmniejsza się ilość pokarmu dla zapylaczy oraz materiału do budowy gniazd. Dlatego tak istotne są rozwiązania oparte na naturze m.in poprzez zakładanie ogrodów deszczowych. |
Realizacja krok po kroku
✔ Wybierz powierzchnię uszczelnioną, z której planujesz zbierać deszczówkę, np. nawierzchnia lub dach i określ jej wielkość.
✔ Przyjmij, że na 100 m² powierzchni uszczelnionej potrzeba 3 m³ ogrodu deszczowego. Przykładowo, jeżeli masz 100m² powierzchni uszczelnionej, to Twój ogród powinien mieć 10m², przy głębokości 30cm.
✔ Sprawdź:
- poziom wód gruntowych. Wykop dół o głębokości 80 cm. Jeśli pokaże się woda – poziom wód jest wysoki i trzeba pomyśleć o dodatkowych rozwiązaniach projektowych, potrzebujesz porady architekta krajobrazu.
- przesiąkliwość gruntu. Zrób wykop o głębokości ok. 35 cm. Umieścić w nim uciętą z obu stron butelkę PET lub rurę PCV o długości min. 30 cm i wlej 1,3 l wody. Jeśli woda wsiąknie w: a) mniej niż godzinę – gleba jest piaszczysta, dodaj trochę gliny, by woda wolniej wsiąkała w grunt; b) ponad 50 godzin – gleba jest gliniasta ciężka, skonsultuj się z architektem krajobrazu.
✔ Wyznacz miejsce w ogrodzie z dala od istniejących drzew, aby oszczędzić ich korzenie. Kop ostrożnie w bezpiecznej odległości od fundamentów oraz infrastruktury podziemnej. Zdejmij darń, wykop i odłóż na bok warstwę 10cm. Kop dalej do głębokości 40-50 cm. Ziemia z wykopu nie będzie już potrzebna.
✔ Wsyp do wykopu odłożoną wcześniej ziemię (warstwa 10 cm). Jeśli jest mało żyzna, dodaj kompostu. Wymieszaj ziemię w wykopie i wyprofiluj łagodne skarpy.
✔ Umożliw nadmiarowi wody odpływ w zieleń lub do kolejnego elementu retencji. Jeśli planujesz zbierać wodę z dużych powierzchni, warto skonsultować się ze specjalistą – projektantem instalacji wodno-kanalizacyjnych. Możliwe, że będziesz musiał zaplanować dodatkowy odpływ wody.
✔ Posadź rośliny lubiące towarzystwo wody. Jeśli planujesz drzewa, posadź je na niewielkim pagórku. Ich korzenie potrzebują dostępu tlenu. Trasy dopływu oraz powierzchnie między roślinami, przykryj grubym żwirem, warstwą 5-10 cm. Połóż też większe kamienie, które spowolnią spływ wody.
Na grafice schemat gruntowego ogrodu deszczowego.
Jak dbać
Wiosną przycinaj pędy bylin i krzewów, jeśli tego wymagają.
| Warto wiedzieć
W 2022 r. przybliżony roczny koszt podlewania ogrodu o powierzchni 300 m² wynosił 4000 zł!. Przy założeniu zużywania 10 l/m² przez 120 dni w sezonie wegetacyjnym. Ogród deszczowy ograniczy te koszty. |
Przykładowe gatunki
Rośliny lubiące towarzystwo wody. To na przykład: kosaciec żółty, krwawnica pospolita, mięta nadwodna, turzyca błotna, manna mielec, długosz królewski, wierzba szara, wierzba purpurowa, kalina koralowa, kruszyna pospolita, olsza czarna, olsza szara, czeremcha pospolita.
W ramach projektu “Klimat w Szkołach Metropolii” gruntowe ogrody deszczowe powstaną w 8 placówkach:
➡ Szkole Podstawowej nr 1 w Rumi,
➡ Szkole Podstawowej w Suchym Dębie,
➡ Szkole Podstawowej w Niestępowie,
➡ Zespole Szkół Budowlanych i Odzieżowych w Tczewie,
➡ Szkole Podstawowej nr 4 w Pruszczu Gdańskim,
➡ Powiatowym Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego w Pucku,
➡ Szkole Podstawowej w Chwaszczynie,
➡ Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 3 w Gdyni.
Zobacz przykładowe realizacje Gdańskich Wód
Na zdjęciach przykładowe realizacje Gdańskich Wód.
