Ziemi jest coraz trudniej bronić się przed wyniszczającą działalnością człowieka. Zmiany klimatu przyśpieszają, co potwierdzają badania naukowe. Produkujemy i wykorzystujemy więcej dóbr niż potrzebujemy. Nasze decyzje zakupowe i codzienne nawyki zmieniają środowisko, którego jesteśmy częścią. Wysoka emisja gazów cieplarnianych w atmosferze wraz z innymi czynnikami sprawiają, że klimat się zmienia.
Średnia temperatura na Ziemi podnosi się o wiele szybciej niż kiedykolwiek wcześniej. Według danych gromadzonych w ramach usługi Climate Change Service (C3S), w zeszłym miesiącu średnia temperatura powietrza wyniosła 13,54 st. Celsjusza – to o 0,81 stopnia powyżej średniej dla lutego z lat 1991-2020 i o 0,12 stopnia powyżej wartości z poprzedniego najcieplejszego lutego w 2016 roku. Różnica między obecną a szacunkową średnią dla tego miesiąca z okresu przedindustrialnego (1850-1900) wyniosła aż 1,77 stopnia. Od 8 do 11 lutego 2024 roku wartość ta była wyższa nawet o 2 stopnie.
Szczególnie ciepło było w Europie – o 3,30 st. Celsjusza powyżej średniej dla lutego z lat 1991-2020, przy czy temperatury w Europie Środkowej i Wschodniej były jeszcze wyższe. Wartości ponad średnią zanotowano również w północnej Syberii, środkowej i północno-zachodniej Ameryce Północnej, większości Ameryki Południowej, w całej Afryce i zachodniej Australii.
W konsekwencji doświadczamy ekstremalnych zjawisk pogodowych takich jak:
- długie okresy bez opadów,
- fale upałów,
- ulewne deszcze,
- wichury.
Ich skutki to susze, podtopienia, zniszczenia – realne zagrożenia dla każdego z nas.
Potrzebujemy spowolnić zmiany klimatu, a docelowo je zatrzymać (mitygacja). Powinniśmy również przystosować nasze otoczenie do nowych warunków (adaptacja).
Wiemy, że najważniejsze decyzje są po stronie decydentów, ale my sami też możemy sporo zrobić. Przyjrzyjmy się naszemu najbliższemu otoczeniu i działajmy! Małymi krokami możemy zrobić dużo dobrego dla siebie oraz całego świata. Uda się, jeśli wszyscy dołożymy do tego swoją cegiełkę.
W ramach projektu Klimat w szkołach metropolii budujemy błękitno-zieloną infrastrukturę – czyli rozwiązania, które wykorzystują potencjał roślin, gleby oraz wody, również deszczowej. Ich stosowanie poprawia jakość życia ludzi, zwierząt i roślin, szczególnie w miastach oraz innych „zabetonowanych” przestrzeniach. Pozwala nie tylko zaadaptować się teraz do nowych warunków, lecz także wpływa korzystnie na naszą przyszłość. Takie rozwiązania to np. obiekty małej retencji, takie jak ogrody deszczowe, niecki retencyjne oraz inne rozwiązania wspierające przyrodę np. zielone ściany z pnączy czy kompost, a także parki, zieleń przyuliczna, ogrody, zielone dachy, zieleń nieurządzona, lasy, zbiorniki i cieki wodne etc.
Dzięki rozwiązaniom błękitno-zielonej infrastruktury możesz:
- przywrócić równowagę przyrodniczą w Twoim otoczeniu,
- polepszyć mikroklimat, poprawić estetykę miejsca
- dowiedzieć się więcej o przyrodzie.
Stawiając na małą retencję, czyli zatrzymywanie deszczówki w ogrodach deszczowych lub nieckach retencyjnych zmniejszasz ryzyko podtopień oraz zapewniasz roślinom wodę w okresach bezdeszczowych. Obiekty te mogą funkcjonować samodzielnie ale możesz również łączyć je, tworząc system małej retencji. Przy okazji zaprosisz ptaki, owady i inne zwierzęta do swojego otoczenia i zwiększysz bioróżnorodność. Korzystając z dobrodziejstw kompostu wesprzesz życie w glebie, a tworząc zielone ściany sprawisz, że lokalny mikroklimat będzie przyjazny – zatrzymasz pyły i zanieczyszczenia, zwiększysz wilgotność powietrza, wytłumisz hałas i zapewnisz ekologiczną klimatyzację budynku.
Na terenie 40 szkół w metropolii trwa budowa błękitno-zielonych inwestycji. Są to:
- zielone ściany, które izolują i chronią przed słońcem i hałasem,
- kompostowniki, dzięki którym można zagospodarować resztki ze stołówki,
- ogrody deszczowe i niecki, które gromadzą wody opadowe i mogą stać się oazą bioróżnorodności.
Chcesz wiedzieć więcej?
W ramach projektu “”Klimat w szkołach metropolii” zachęcamy do korzystania z darmowych scenariuszy lekcji i materiałów edukacyjnych, które można pobrać z naszej strony z zakładki Materiały do pobrania oraz praktycznego poradnika Klimat na 5!, w którym prezentujemy proste instrukcje realizacji kompostowników, zielonych ścian, niecek retencyjnych oraz ogrodów deszczowych, które można zrealizować w swoim ogrodzie lub najbliższym otoczeniu.
***************
Klimat w szkołach metropolii to największy projekt edukacyjny realizowany na terenie Metropolii Gdańsk-Gdynia-Sopot do końca kwietnia 2024 r. Celem projektu jest podniesienie świadomości uczniów, ich rodziców i mieszkańców metropolii na temat łagodzenia zmian klimatu i przystosowania się do ich skutków.
Projekt jest realizowany w ramach programu Środowisko, Energia i Zmiany Klimatu. Dofinansowanie pochodzi ze środków Funduszy Norweskich i EOG oraz budżetu państwa. Metropolia Gdańsk-Gdynia-Sopot realizuje go we współpracy z partnerem merytorycznym Gdańskie Wody oraz z partnerem zagranicznym International Development Norway.
Wspólnie działamy na rzecz Europy zielonej, konkurencyjnej i sprzyjającej integracji społecznej.
